Zorgen en ideeën over een alternatieve schoolweek

Hoe kijk je aan tegen een 'nieuwe schoolweek'?

De schoolbesturen van Atlant, Fedra en IJmare (voorheen OPO IJmond) bespreken samen met schooldirecties, leerkrachten en ouders hoe het lerarentekort het hoofd kan worden geboden, terwijl de onderwijskwaliteit toch gewaarborgd blijft. Hierover wordt in klankbordgroepen overlegd, om de belangen van kinderen, ouders én onderwijsteams zo goed mogelijk in het oog te houden. In deze korte video’s reageren leden van de klankbordgroepen op 6 vragen over hoe die ‘nieuwe schoolweek’ ingevuld zou moeten en kunnen worden.

Veel gestelde vragen

Het lerarentekort is al jaren onderwerp van gesprek. De gevolgen ervan raken iedereen met kinderen op de basisschool. Geen wonder dat veel mensen zich afvragen wat de oorzaak is en, vooral, wat scholen de komende jaren zullen doen om dit probleem het hoofd te bieden. De meestgestelde vragen, en de antwoorden daarop, vindt u hieronder. Is uw vraag hieronder niet beantwoord? Mail dan gerust naar schoolweek@fedra.nl.

Nee, het tekort aan leerkrachten was er al lang vóór corona. Of dat niet erg genoeg was, is corona er gewoon nog bij gekomen. 

Dat kwam door de coronamaatregelen, of doordat leerkrachten ziek waren of in quarantaine moesten. Maar het lerarentekort hebben we tot nog toe steeds, zo goed en zo kwaad als het ging, kunnen oplossen. 

Nee, het lerarentekort wordt juist steeds groter. Er zijn nu al niet genoeg bevoegde leerkrachten. Dus ook als de coronacrisis voorbij is, hebben we volgend schooljaar niet genoeg mensen voor de klas.

Klopt. Onderwijzend personeel heeft meer salaris gekregen én er zijn maatregelen genomen om de werkdruk aan te pakken. We hebben nu meer personeelsleden per leerling dan een paar jaar geleden: onderwijsassistenten bijvoorbeeld, die helpen de werkdruk verlagen. Maar het tekort aan bevoegde leerkrachten is daarmee niet opgelost.

Dat gebeurt ook wel, maar je moet weten dat een onderwijsassistent niet bevoegd is om voor de klas te staan. De kinderen noemen hen wel juf of meester, maar volgens de wet mogen ze niet zonder begeleiding voor de klas staan.

Ja, maar schooldirecteuren hebben alleen al een dagtaak aan het regelen van de personele bezetting. Dat doen we dus alleen bij uiterste noodzaak. En de intern begeleider is er voor kinderen die extra begeleiding nodig hebben. En je wilt toch dat ieder kind genoeg aandacht en passend onderwijs krijgt.

Van alles! We werken nauw samen met de Pabo’s, om verkorte en flexibele opleidingsmogelijkheden te bieden. Het lukt ook best goed om zij-instromers enthousiast te maken voor het onderwijs. Maar alles valt of staat met het aantal mensen dat de opleiding afrondt en dan dus onderwijsbevoegd is.

Het gaat nog jaren duren. Te weinig havo- en vwo-leerlingen kiezen voor de Pabo. Het lerarentekort is ook een gevolg van de strengere toelatingseisen van de Pabo’s. Denk aan de rekentoets, die werd ingevoerd toen er kritiek was op de rekenvaardigheid van sommige Pabo-studenten. Mensen zeiden: moet zó iemand voor de klas? Nu zijn die eisen strenger, dus vallen er studenten af. De aanmeldingen voor de Pabo zijn zo’n 30% gedaald. Dat lagere aantal studeert over 4 jaar af. En het zijn er lang niet genoeg om de natuurlijke uitstroom van oudere leraren op te vangen.

Ja. Daarom moeten we bedenken hoe de nieuwe schoolweek eruit kan zien. Wachten op meer afgestudeerde studenten gaat ons niet helpen. Ondertussen groeit het tekort, ondanks dat we ook veel volwassenen opleiden tot leraar.

Er is nog geen keuze gemaakt voor een oplossing. Voor nu weten we dat de invulling van de schoolweek gaat veranderen. Bijvoorbeeld een ander lesprogramma met inzet van vakdocenten en/of minder onderwijstijd. Op basis van het haalbaarheidsonderzoek verwachten we hier binnenkort meer informatie over te kunnen geven.

Door het lerarentekort wordt het steeds moeilijker goed onderwijs te bieden aan onze kinderen. De werkdruk neemt door het tekort verder toe. We willen een schoolweek zonder lerarentekort, met goed onderwijs en gelukkige leerlingen en medewerkers. We onderzoeken momenteel hoe we dit voor elkaar kunnen krijgen.

Het lerarentekort raakt ons allemaal. Daarom vragen we directeuren, medewerkers en ouders om met ons mee te denken. Dit doen we in klankbordgroepen. 

Door de klankbordgroepen is een aantal ideeën genoemd. Deze ideeën zijn onder te verdelen in vier thema’s:

  1. Aanvullen van het tekort door onder andere vakdocenten.
  2. Uitbreiden van werkdagen – stimuleren van fulltime werken.
  3. Behouden van werknemers.
  4. Verminderen van onderwijstijd.

Inmiddels hebben we een beeld van welke ideeën haalbaar zijn. Daarmee is het eerste gedeelte van het onderzoek klaar. We gaan deze ideeën verder uitwerken en/of uitproberen tijdens een pilot met 9 scholen. We hopen binnenkort te kunnen vertellen welke ideeën dit zijn en hoe het tijdspad eruit ziet.

We nemen de tijd om veranderingen met de teams goed voor te bereiden en ouders hierover te informeren. Het is mogelijk dat sommige scholen eerder starten met de nieuwe schoolweek en andere scholen pas later. We onderzoeken nu welke ideeën haalbaar zijn. Naar verwachting begint de praktische uitrol van het pilotproject op 9 scholen in januari 2023.